توضیحاتی درباره سرطان زبان
سرطان زبان یک نوع سرطان سر و گردن است که در سلولهای زبان شروع می شود و می تواند موجب ضایعه یا تومور زبان شود. سرطان زبان می تواند در قسمت جلوی زبان اتفاق افتد که سرطان دهان و زبان گفته می شود یا می تواند در پایه زبان نزدیک به ناحیه متصل به زیر دهان ایجاد شود.
این نوع سرطان دهانه حلق نامیده می شود. سرطان سلول سنگفرشی رایج ترین نوع سرطان زبان است. سرطان دهان ممکن است ساختارهای بدن که برای تنفس، خوردن ، بلع و صحبت کردن مهم هستند را آلوده کند. این نوع سرطان نواحی زیر را مبتلا میکند:
- سطح پوست
- مخاط دهان، بینی، حنجره، تیروئید و گلو
- دستگاه گوارش و تنفسی
تمام این نواحی بدن در سلولهای سنگفرشی پوشیده شده است.
مراحل و شدت سرطان زبان
سرطان دهان با استفاده از مراحل و شدت طبقه بندی می شود. مراحل نشان می دهد تا چه حد این بیماری رشد کرده است.
هرمرحله سه طبقه بندی بالقوه دارد:
- T به اندازه تومور اشاره دارد. یک تومور کوچک T1 و تومور بزرگ T4 است.
- N نشان می دهد که آیا سرطان گره های لنفاوی گردن را درگیر کرده است یا خیر. N0 یعنی سرطان پیشرفت نکرده است درحالی که N3 یعنی به گره های لنفاوی زیادی پیشرفت کرده است.
- M نشان می دهد آیا متاستاز (رشد اضافی) در قسمتهای دیگر بدن وجود دارد یا خیر
درجه سرطان به تهاجمی بودن بیماری و احتمالا نحوه انتشار آن اشاره دارد
سرطان زبان می تواند پایین (رشد کند و احتمال عدم پیشرفت بیماری)، ملایم و بالا (خیلی تهاجمی و احتمالا منتشر شده است) باشد.
علائم سرطان زبان
در مراحل اولیه به ویژه سرطان در پایه زبان بیمار متوجه هیچ گونه علائمی نمی شود. رایج ترین علائم اولیه سرطان سوزش در زبان است که خوب نمی شود و به راحتی خونریزی می کند. سایر علائم سرطان دهان ، زخمهای سفید یا سفید و قرمز روی زبان که برطرف نمی شود، زخم زبان که روی زبان می ماند و درد هنگام بلع، بیحسی زبان، سوزش گلو، خونریزی از دهان بدون علت واضحی، توده روی زبان را شامل می شود.
بیمار احساس می کند چیزی در گلویش گیر کرده است. صدای خشن و زبان دردناک، درد گوش یا گردن، دندان لق، تورم در ناحیه ای بیش از سه هفته باقی بماند، توده در زبان و ضخیم شدن مخاط دهان، درد فک یا گلو، توده یا زخم صورتی خاکستری در کناره زبان، درد هنگام بلع علائم دیگر این سرطان است.
علت سرطان دهان
علت سرطان زبان و دهان ناشناخته است، با این حال، شرایط و رفتارهای مشخصی می تواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد از جمله:
- سیگار یا تنباکوی جویدنی
- نوشابه های سنگین
- عفونی شدن با ویروس پاپیلامو انسانی، بیماری منتقله جنسی
- سابقه خانوادگی سرطان زبان یا دهان
- سابقه فردی سرطان های مشخص مانند سرطان سلول سنگفرشی
- رژیم غذایی نامناسب (شواهدی وجود دارد که رژیم غذایی با میوه های کم و سبزیجات خطر سرطان دهان را افزایش می دهد)
- بهداشت نامناسب دهان (سوزش مداوم از دندانهای ناهموار یا دندان مصنوعی که روی لثه نامناسب قرارمی گیرد خطر سرطان زبان را افزایش می دهد). ایننوع سرطان در مردان مسن رایج تر از زنان یا جوانان است.
- در معرض آفتاب قرارگرفتن، داروهای مختل کننده سیستم ایمنی، نارسایی های ژنتیک از علائم دیگر ابتلابه این بیماری است.
تشخیص سرطان زبان
پزشک سابقه پزشکی خانواده و سابقه سرطان بیمار را خواهد داشت که آیا بیمار سیگار می کشد یا نوشیدنی الکلی مصرف می کند و به چه مقدار و آیا آزمایش ویروس HIV مثبت را انجام داده اید.
معاینات فیزیکی زبان برای یافتن علائم انجام می شود مانند توده های خوب نشده. پزشک همچنین اطراف گره های لنفاوی و بررسی وجود تورم دراین ناحیه را معاینه می کند. اگر بیمار مشکوک به سرطان باشد، بافت برداری انجام می شود.
بیوپسی برشی پرتکرارترین نوع بیوپسی مورد استفاده است. در این بافت برداری، تکه کوچمی از بافت مشکوک به سرطان برداشته می شود و معمولا تحت بیحسی موضعی انجام می شود. پزشک می تواند درعوض بیوپسی برشی از بیوپسی با برس مویی استفاده کند.
در این بافت برداری، مسواک مویی کوچکی روی ناحیه مشکوک به سرطان کشیده می شود.
سلولهای بدست آمده از هربیوپسی به آزمایشگاه فرستاده می شود. اگر بیمار مبتلا به سرطان باشد، پزشک سی تی اسکن، اشعه ایکس ویژه یا ام آر آی انجام می دهد تا مقدار پیشرفت سرطان را مشخص کند.
قبل از درمان سرطان دهان و زبان
رادیوتراپی دندانها را به عفونت حساس تر و آسیب پذیر تر می کند پس معاینات کامل دندانی را قبل از درمان انجام دهید. اگر سرطان به عمق استخوان فک حمله کند، قسمت آسیب دیده فک برداشته می شود استخوان پیوند شده با پیوست دقیق عروق و رگهای کوچک زیر میکروسکوپ ، زنده نگه داشته می شود (جراحی عروق ریز).
استخوان و عضله استفاده شده در این جایگزینی معمولا ازقسمت تحتانی پا گرفته می شود.
درمان سرطان زبان بستگی دارد که تومور چقدر بزرگ است و سرطان تا چه حد رشد کرده است. ممکن است بیمار فقط به یک درمان یا ادغام چند درمان نیازدارد. در مراحل اولیه که پیشرفت نکرده است را می توان با یک عمل جراحی کوچک و برداشتن ناحیه مبتلا درمان کرد. تومورهای بزرگتر معمولا با جراحی گلوسکتومی جزیی برداشته می شود.
اگر تکه بزرگتری از زبان برداشته شود، ممکن است جراحی بازسازی انجام شود. در این جراحی، پزشک تکه ای از پوست یا بافت را از قسمت دیگر بدن برمیدارد و با استفاده از آن زبان را بازسازی می کند. هدف جراحی گلوسکتومی و بازسازی برداشتن سرطان است که به قسمت کوچکی از زبان احتمالا آسیب می زند.
پزشکان ممکن است شیمی درمانی و پرتو درمانی را برای درمان سرطان توصیه کنند.
برای کاهش خطرات بیماری این موارد رارعایت کنید:
- توقف سیگار یا تنباکوی جویدنی
- اجتناب از نوشیدنی الکلی
- دوره کامل واکسن HPV را انجام دهید
- استفاده از میوه و سبزیجات در رژیم غذایی
- مسواک زدن منظم
جراحی به مرحله و اندازه و محل تومور بستگی دارد. جراحی، پرتو درمانی، شیمی درمانی، توانبخشی و پیگیری، درمان حرکت زبان، جویدن و بلع، گفتار درمانی، معاینه نزدیک زبان، گلو، مری و شش اگر سرطان برگشته یا پیشرفت کرده است، دارو درمانی سلولهای سرطانی را هدف می گیرد تا رشد سلول در سطح مولکولی را مختل کند روشهای درمانی است.
