توضیحاتی درباره انحراف چشم
انحراف چشم عارضه ای است که هر دو چشم به یک مکان و دریک زمان نگاه نمی کنند. معمولا در افرادی اتفاق می افتد که کنترل عضله چشمی ضعیفی دارند یا خیلی دوربین هستند. یک چشم در جهتی مخالف چشم دیگر می چرخد. چشم ها درمسیر یکدیگر قرار نگرفته اند. در حالت عادی، شش عضله حرکت چشمان را کنترل می کند و در یک مسیر قرار می دهد. انحراف چشم می تواند موقت یا مداوم باشد.
عضلات چشم سیگنال هایی از مغز می گیرد که حرکت آنها را هدایت می کند. بطور طبیعی، چشم ها باهمدیگر کارمی کنند بنابراین هردو به یک نقطه از یک مکان نگاه می کنند. زمانی که عارضه کنترل حرکت چشم ایجاد می شود، یک چشم ممکن است به داخل، بیرون، بالا و پایین بچرخد. بیماران مبتلا به انحـراف چشم مشکل کنترل حرکت چشم دارند و نمی توانند تراز طبیعی چشم (موقعیت چشم) را حفظ کنند.
تنبلی چشم بر اثر عدم درمان انحراف چشم است.
انحراف چشم را می توان با مسیر چشم تابیده یا نامرتب طبقه بندی کرد:
- پیچیدن به داخل
- پیچیدن به بیرون
- پیچیدن به بالا
- پیچیدن به پایین
فاکتورهای دیگری که به تعیین علت و درمان انحراف چشم کمک می کند درنظر گرفته شده است:
- آیا این عارضه ناگهانی ایجاد شده یا با گذشت زمان ؟
- آیا در اولین شش ماه زندگی بوده است یا به مرور زمان ایجاد شده است ؟
- درمان این عارضه می تواند عینک، ورزش چشم، دارو یا جراحی باشد.
- آیا بریک چشم تاثیر می گذارد یا بین دو چشم متغیر است ؟
- میزان پیچش چشم کوچک، متوسط یا بزرگ است.
- همیشه هست یا مقطعی از زمان چشم را درگیر می کند.
- آیا سابقه خانوادگی است؟
دلایل انحراف چشم چیست؟
دلیل اصلی این عارضه هنوز ناشناخته است. اما اغلب انحرافات چشم از ناهنجاری کنترل عضلانی- عصبی است یا زمانیکه عضلات اطراف چشم بایکدیگر هماهنگ عمل نمی کنند زیرا بعضی عضلات ضعیف تر از دیگری است.
وقتی مغز پیام های بینای مختلفی از هرچشم دریافت می کند، سیگنال هایی که از چشم ضعیف تردریافت کرده است را نادیده می گیرد. انحـراف چشم موروثی است، حدود 30% کودکان مبتلا به انحراف چشم یک عضو مبتلا به این عارضه را در خانواده دارند.
سایر عارضه های مرتبط با انحراف چشم موارد ذیل را شامل می شود:
- خطاهای انکساری اصلاح نشده
- بینایی ضعیف در یک چشم
- فلج مغزی
- سندرم داون (20 تا 60 درصد این بیماران را تحت تاثیر قرارمی دهد)
- هیدورسفالی (بیماری ارثی که به تشکیل مایع در مغز می شود)
- تومور مغزی
- سکته مغزی (علت اصلی انحـراف چشم در بزرگسالان)
- جراحات وارده به سر که می تواند به ناحیه ای ازمغزکه مسئول کنترل حرکت چشم است، عصب کنترل کننده چشم و عضلات آسیب بزند)
- مشکلات سیستم عصبی
- خستگی چشم یا سردرد
- بیماری گریو (تولید بیش از حد هورمون تیروئید)
چه زمانی علائم انحراف در چشم ظاهر می شود؟
چشمان نوزاد بین سنین چهار تا شش ماه می تواند بر اشیاء کوچک تمرکز کند و چشم ها باید صاف و هم تراز باشند. یک کودک شش ماهه باید بتواند براشیاء دور و نزید تمرکز کند. این عارضه معمولا در نوزادان و کودکان و اغلب اوقات بر کودکان سه ساله ظاهر می شود. با این حال، کودکان بزرگتر و حتی بزرگسالان می توانند به انحراف چشم مبتلا شوند. ایجاد ناگهانی انحـراف چشم بویژه دوبینی در کودکان یا بزرگسالان می تواند نارسایی عصبی جدی تری را بروزدهد.
انحراف چشم کاذب می تواند در کودک مبتلا به انحـراف چشم دیده شود زمانی که چشم ها یک مسیر را هدف گذاری می کند. این عارضه می تواند براثر پوست اضافی که گوشه داخلی چشم را می پوشاند و یا پل صاف بینی ایجاد شود.
تشخیص انحراف چشم :
جهت جلوگیری از کاهش بینایی، تشخیص زود هنگام و درمان انحـراف چشم مهم است. پزشک با انجام آزمایشاتی سلامت چشمان شما را بررسی می کند که ممکن است شامل این موارد باشد:
- آزمایش انعکاس نور قرنیه
- آزمایش دقت دید در تعیین میزان توانایی شما در خواندن ازفاصله دور
- معاینه شبکیه چشم برای بررسی پشت چشم
انواع انحراف چشم :
- انحراف چشم با زاویه بزرگ: وقتی عدم تراز چشم بزرگ و مشهود باشد، انحـراف چشم با زاویه بزرگ نامیده می شود و به زاویه انجراف بنی خط دید چشم صاف و چشم غیر تراز اشاره دارد. این عارضه معمولا منجر به نشانه هایی مانند فشار چشم و سردرد نمی شود زیرا مغز هیچ تلاشی برای صاف کردن چشم ندارد. به همین دلیل، انحراف چشم با زاویه بزرگ معمولا موجب تنبلی شدید چشم در چشم پیچ خورده می شود اگر درمان نشود.
- انحراف چشم با زاویه کوچک: پیچش کمترمشخص چشم است. موارد قابل توجه انحراف چشم با زاویه کوچک احتمالاً باعث ایجاد علائم اختلال بینایی می شود ، خصوصاً اگر انحـراف چشم موقت یا متناوب باشد. علائم ممکن است علاوه بر سردرد و خستگی چشم ، ناتوانی در خواندن راحت ، خستگی هنگام خواندن و دید ناپایدار یا ناخوشایند باشد. اگر انحراف چشم با زاویه کوچک ثابت و یک طرفه باشد ، می تواند منجر به تنبلی چشم قابل توجه در چشم نامرتب شود.
چه کسانی در خطر انحراف چشم هستند؟
- شما در معرض این عارضه هستید اگر
- اعضای خانواده انحراف چشم دارند
- نارسایی مغزی یا تومور مغزی دارید
- سکته مغزی یا جراحت مغزی داشتید
- چشم تنبل، دوربینی یا کاهش دید دارید
- شبکیه آسیب دیده دارید
- دیابت دارید
چگونه انحراف چشم درمان می شود؟
طرح درمانی بیمار به شدت عارضه و علت اصلی آن، سن، سلامت عمومی و سابقه پزشکی، میزان بیماری بستگی دارد. اگر انحـراف چشم از تنبلی چشم ایجاد شود، پزشک ممکن است با بستن چشم قوی تر عضلات چشم ضعیف تر را مجبور به فعالیت شدید کند. همینطور ممکن است قطره چشمی برای تیرگی چشم قوی تر تجویز کند. پزشک می تواند تزریق بوتاکس داده باشد تا عضله بیش فعال که موجب چرخش چشم شده است را ضعیف کند.
درمانهای بالقوه دیگر در اینجا آمده است:
- ورزش برای درمان انحراف چشم
- لنز اصلاحی مانند عینک یا لنز تماسی
- جراحی عضلات خاص چشم بویژه اگر لنز اصلاحی عارضه را اصلاح نکرده باشد
- اگر عارضه پزشکی اصلی مانند تومور مغزی یا سکته علت انحـراف چشم باشد، تجویز دارو، جراحی یا درمانهای دیگر انجام می شود.
جراحی انحراف چشم چیست؟
این جراحی عضلات چشم که تراز چشم نسبت به یکدیگر را تغییر می دهد سفت یا شل می کند. نوع بیهوشی بستگی به سن و سلامتی بیمار همچنین ترجیحات او دارد. اغلب کودکان تحت بیهوشی عمومی جراحی می شوند. بزرگسالان ممکن است بیهوشی عمومی یا داروی آرام بخش موضعی دریافت کننده که درح ین جراحی هوشیار هستند.
عضلات چشم به دیواره چشم متصل است. عضلات با لایه نازکی از بافت شفاف به نام بافت ملتحمه پوشیده شده است. جراح بافت ملتحمه را برش می زند تا به عضلات چشم دسترسی یابد. هیچ برش پوستی زده نمی شود. مردمک از حفره چشم برداشته می شود. جراح عضله خارجی آسیب دیده را از چشم جدا می کند و دوباره به چشم متصل می کند تا درصورت قوی بودن عضله، قدرت عضله را ضعیف کند.
